ZAPOWIEDŹ TEMATYCZNA KAMPANII 2014
Umiejscowienie Kampanii 16 Dni Akcji Przeciwko Przemocy ze Względu na Płeć pomiędzy 25 listopada (Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet) i 10 grudnia (Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka), służy podkreśleniu, faktu że przemoc ze względu na płeć stanowi naruszenie międzynarodowych praw człowieka. Zarówno w czasie trwania kampanii 16 Dni Akcji, jak i w okresie ją poprzedzającym uczestniczki i uczestnicy zwrócą uwagę na systemowy charakter przemocy ze względu na płeć oraz militaryzmu, który wspiera nierówności i dyskryminację a także traktuje priorytetowo wydatki na sprzęt wojskowy/zbrojenia kosztem edukacji, służby zdrowia oraz bezpiecznej przestrzeni publicznej. Poprzez tłumienie protestów, opozycji oraz rozstrzyganie sporów na tle gospodarczym, politycznym i społecznym przy użyciu przemocy, militaryzm podbudowuje i wspiera systemy dominacji. Militaryzm nie tylko czerpie z patriarchalnego modelu, w którym społeczeństwo ulega dominacji elit w zakresie gospodarczym, politycznym i społecznym i który uważa męską przemoc za dopuszczalną, ale także utrwala ten model. Poprzez skupienie się na skrzyżowaniu przemocy ze względu na płeć z militaryzmem, Kampania 16 Dni Akcji podejmuje wysiłek na rzecz sprawiedliwszego i bardziej pokojowego świata.
Wiek, pozycja klasowa, płeć społeczno-kulturowa, kontekst geograficzny, rasa/pochodzenie etniczne, religia, orientacja seksualna to tylko niektóre z krzyżujących się kategorii tożsamościowych, które kształtują to w jaki sposób kobiety doświadczają przemocy, nierówności i dyskryminacji oraz jak reagują na nią. Ponieważ te kategorie poniekąd kształtują stosunki pomiędzy państwem a społeczeństwem, mają one również wpływ na to w jaki sposób społeczności i państwa reagują na przemoc.
Podejmij działania przeciwko przemocy ze względu na płeć i militaryzmowi
Uznanie niepodzielności praw człowieka oraz tego, że prawa kobiet są prawami człowieka to kwestie kluczowe w dążeniu do osiągnięcia świata wolnego od przemocy ze względu na płeć, strachu oraz nędzy. W 2014 roku Kampania 16 Dni Akcji będzie koncentrowała się na trzech obszarach priorytetowych, wybranych mając na uwadze związki militaryzmu, przemocy ze względu na płeć, praw ekonomicznych i społecznych, oraz wysiłki podejmowane przez działaczki i działaczy na całym świecie:
1. Przemoc, której sprawcami są funkcjonariusze państwowi
Pomimo obowiązku państwa do poszanowania, chronienia oraz działania na rzecz praw człowieka, funkcjonariusze państwowi często bezkarnie łamią prawa człowieka i/lub nieskutecznie wymierzają sprawiedliwość wobec sprawców przemocy, szczególnie jeżeli przemoc ta została zadana grupom marginalizowanym społecznie i ekonomicznie. Państwowi i niepaństwowi funkcjonariusze/aktorzy wykorzystują swoją pozycję i stosują przemoc lub groźbę przemocy w celu przejęcia kontroli społecznej, ekonomicznej oraz politycznej nad jednostkami i społecznościami. Przemoc ta często wymierzona jest w kobiety, szczególnie w obrończynie praw człowieka oraz aktywistki, celem uciszenia ich poprzez zastraszenie. Obrończynie praw człowieka stają się celem ataków funkcjonariuszy państwowych i niepaństwowych i narażone są na przemoc fizyczną i seksualną ze względu na swoją działalność. Ponadto, brak kontroli nad korporacjami transnarodowymi oraz uchylanie się przez nie od odpowiedzialności (dotyczy to również przemysłu wydobywczego oraz prywatnych firm wojskowych) umożliwia im wyzysk a także naruszanie praw pracowniczych oraz praw rdzennej i lokalnej ludności, w tym także obrończyń i obrońców praw człowieka.
Co można zrobić?
• Dokumentuj i upubliczniaj przypadki przemocy wobec obrończyń i obrońców praw człowieka, dziennikarek i dziennikarzy, ludności rdzennej oraz grup marginalizowanych.
• Działaj z członkiniami i członkami lokalnej społeczności oraz życzliwie nastawionymi decydentkami i decydentami, które/którzy działają na poziomie lokalnym, krajowym lub międzynarodowym na rzecz uznania eliminacji przemocy ze względu na płeć za priorytet oraz wyznacznik sukcesu w kontekście rozwoju narodowego.
• Wzmacniaj i wspieraj działania Obrończyń Praw Człowieka (Women Human Rights Defenders) i przy użyciu krajowych, regionalnych i międzynarodowych mechanizmów domagaj się pociągania do odpowiedzialności funkcjonariuszy państwowych oraz niepaństwowych za popełnione akty przemocy.
2. Przemoc w rodzinie/domowa i znaczenie broni lekkiej
Przemoc w rodzinie/domowa stanowi naruszenie praw człowieka i występuje we wszystkich społeczeństwach, kulturach i społecznościach na świecie. Zależność finansowa, normy społeczne związane z płcią społeczno - kulturową oraz niewrażliwa na tę perspektywę polityka sprawiają, że przemoc w rodzinie kwitnie. Niezależność finansowa oraz zmiany prowadzące do wyeliminowania społecznej akceptacji nierówności oraz przemocy ze względu na płeć to warunki konieczne do eliminacji zjawiska przemocy w rodzinie. Obecność broni lekkiej zwiększa ryzyko wystąpienia morderstwa o 41%, a w przypadku przemocy w rodzinie/domowej doświadczanej ze strony partnera ryzyko śmierci kobiet wzrasta do 272%. Według szacunków ekspertek_ów liczba broni lekkiej na rynku światowym wynosi 900 milionów a kobiety są 3-4 razy bardziej niż mężczyźni narażone na groźby oraz utratę życia. Zastosowanie oraz rozpowszechnienie broni lekkiej jest ściśle związane z normalizacją męskiej przemocy oraz militaryzmu.
Aby ograniczyć skalę przemocy nie wystarczą słowne deklaracje, ustawy czy reformy. Należy się skupić na realizacji programów prewencyjnych, bezpieczeństwie, sprawiedliwości oraz opiece społecznej dla ocalałych z przemocy domowej/w rodzinie.
Co można zrobić?
• Opowiedz się za odebraniem broni sprawcom przemocy w rodzinie oraz zaostrzoną kontrolą posiadania broni lekkiej. Podejmij współpracę z lokalnymi społecznościami oraz decydent_k_ami w celu zaostrzenia systemu sprawdzania danych dotyczących popełniania przestępstw oraz powiązania występowania przemocy ze strony partnera z odebraniem broni.
• Rozmawiaj z rodziną, przyjaciółmi i członk_ini_ami społeczności lokalnych na temat przemocy w rodzinie, aby zachęcić ich do wspierania osób zgłaszających przemoc i zmniejszyć zjawisko napiętnowania.
• Domagaj się aby lokalne organy egzekwujące prawo miały dostęp do nowoczesnych szkoleń, co mogłoby zaowocować podjęciem przez nie bardziej adekwatnych kroków w przypadkach przemocy w rodzinie.
3. Przemoc seksualna w trakcie i po zakończeniu konfliktów zbrojnych.
W trakcie konfliktów zbrojnych walczące strony dopuszczają się aktów przemocy wobec kobiet i dziewczynek w celu wzbudzenia strachu, zagrożenia oraz osłabienia strony przeciwnej. Kobiety są także postrzegane jako ‘zdobycze wojenne'. Przemoc seksualna w różnych postaciach narusza prawa i godność człowieka i stanowi narzędzie nasilania konfliktów etnicznych lub ideologicznych a także służy międzynarodowym siłom jako pretekst do interwencji i okupacji. Przemoc seksualna jest związana z płcią społeczno - kulturową i niesie ze sobą napiętnowanie społeczne. Zmusza kobiety i dziewczynki do życia w nieustannym braku poczucia stabilności, bez adekwatnego dostępu do opieki społecznej oraz wsparcia ze strony rodziny, społeczności lokalnej, służby zdrowia oraz wymiaru sprawiedliwości. Odpowiedzialność za unikanie przemocy seksualnej zostaje zrzucona na kobiety, ich rodziny oraz społeczności lokalne, podczas gdy sam akt przemocy jest akceptowany jako rzeczywistość, zarówno w stanie pokoju jak i wojny. W kulturze militaryzmu sprawcy przemocy mogą czuć się bezkarni gdyż panuje w niej przyzwolenie na niedbałe prowadzenie śledztwa i dochodzenia oraz pobłażliwość w wymierzaniu kary w przypadkach przestępstw seksualnych. Procesy rozbrojenia, demobilizacji oraz reintegracji muszą uwzględnić także problem kobiet i dziewczynek zmuszonych do niewolnictwa seksualnego i walki, a mechanizmy zapobiegania, ochrony oraz sprawiedliwości powinny uwzględniać doświadczenia kobiet.
Co można zrobić?
• Pisz i rozmawiaj na temat występowania oraz napiętnowania przemocy seksualnej aby podnieść świadomość na poziomie lokalnym i międzynarodowym lub wykorzystaj swoje umiejętności do przekonania społeczności lokalnej o pilności potrzeby działania w sprawie przemocy seksualnej
• Zachęcaj decydentki i decydentów do zajęcia się przestępstwami przemocy seksualnej w trakcie konfliktów zbrojnych w trybie priorytetowym oraz do wspierania lokalnych, krajowych i międzynarodowych mechanizmów zapobiegania, ochrony przed przemocą oraz wymiaru sprawiedliwości a także przywództwa kobiet w procesach pokojowych.
• Aby wyeliminować przemoc ze względu na płeć podczas konfliktu. współpracuj z mężczyznami i chłopcami, którzy wierzą w równouprawnienie płci. Wspólnymi siłami zachęćcie innych mężczyzn i chłopców do podejmowania akcji na rzecz eliminacji przemocy ze względu na płeć i przemocy seksualnej.
Przyłącz się do Kampanii!
Kampania 16 Dni Akcji zachęca jej uczestniczki i uczestników do skupienia się na problemach, które są najbardziej istotne w ich lokalnym kontekście. Uczestniczki/cy same/i wiedzą najlepiej w jaki sposób podjąć współpracę z rządami swoich państw i lokalnymi społecznościami, by walczyć i zmieniać struktury, które sprzyjają przemocy ze względu na płeć. Zachęcamy do używania tagu #16Days na Twitterze!
Podłącz się!
• Wejdź na oficjalną stronę Kampanii 16 Dni: http://16dayscwgl.rutgers.edu
• Dodawaj i szukaj wydarzeń w Kalendarzu Kampanii: http://16dayscwgl.rutgers.edu/campaign-calendar
• Dołącz do listy dyskusyjnej 16 Dni: https://email.rutgers.edu/mailman/listinfo/16days_discussion
• Facebook: http://www.facebook.com/16DaysCampaign
• Flickr: http://www.flickr.com/photos/16dayscampaign
• Twitter: https://twitter.com/#!/CWGL_Rutgers
• Tumblr: http://cwgl.tumblr.com
• Tag 16 Dni na Twitterze: @16DaysCampaign
• YouTube: http://www.youtube.com/user/CWGLRutgers
• Napisz do nas: 16days@cwgl.rutgers.edu
Zdobądź materiały!
Centrum Globalnego Przywództwa Kobiet (The Center for Women's Global Leadership) opracowało zestaw materiałów dotyczących kampanii na 2014, który ma wspierać w podejmowaniu działań w ramach kampanii 16 Dni Akcji. Od sierpnia drukowane materiały są dostępne w języku angielskim, francuskim i hiszpańskim. Materiały w innych językach dostępne są wyłącznie w wersjach cyfrowych, w Internecie. Osoby zainteresowane zachęcamy do odwiedzenia naszej strony internetowej (http://16days.cwgl.rutgers.edu), w celu pobrania materiałów. Możliwe jest też otrzymanie drukowanych wersji o ile są dostępne.
O Kampanii 16 Dni Akcji:
Od 23 lat kampania 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć zajmuje się budowaniem wsparcia i koordynacją działań na rzecz eliminacji przemocy ze względu na płeć na poziomie lokalnym i międzynarodowym. Aby symbolicznie podkreślić związek między przemocą wobec kobiet, a naruszaniem praw człowieka, a także położyć nacisk na fakt, że taka przemoc jest pogwałceniem praw człowieka, inicjatorki wybrały dni między 25 Listopada, Międzynarodowym Dniem Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet, a 10 grudnia, Międzynarodowym Dniem Praw Człowieka. Celem Kampanii 16 Dni jest strategiczne organizowanie się osób indywidualnych i grup na całym świecie, w dążeniu do eliminacji wszystkich form przemocy za względu na płeć. Od początków kampanii w 1991 Center for Women's Global Leadership (CWGL) zajmuje się jej koordynacją na skalę światową.
O Kampanii 16 Dni Akcji w Polsce:
W Polsce Kampanię prowadzi m.in. Fundacja Autonomia. Informacje o poprzednich akcjach, kluczowych datach kampanii, Przewodnik dla nowych działaczy/działaczek i wiele innych materiałów znajdziesz na naszej stronie http://www.autonomia.org.pl.
Zachęcamy do współpracy -e-mail: fundacja@autonomia.org.pl, +48 515 47 66 59.
Tłumaczenie: Joanna Kulpińska
